اتوکلاو «Autoclave» یکی از مهم‌ترین دستگاه‌های آزمایشگاهی است که با استفاده از حرارت بخار آب تحت فشار، برای استریل کردن و سترون کردن به کار می‌رود. «سترون‌سازی» به معنای نابود کردن تمامی اشکال حیات میکروبی از طریق حرارت بخار آب تحت فشار یا مواد غیر متحرک است. این کار با استفاده از روش‌های شیمیایی و غیرشیمیایی انجام می‌شود. بنابراین می‌توان گفت که کاربرد اصلی دستگاه اتوکلاو در پزشکی برای استریلزه کردن است. اتوکلاو بهترین وسیله برای استریل کردن ابزارهای دندان پزشکی، خالکوبی، پرسینگ، لوازم دامپزشکی و …. است. این دستگاه به‌صورت استوانه و دری‌دار است که در ابعاد مختلف تولید می‌شود. درب دستگاه را می‌توان باز کردن و لوازم را برای استریل کردن درون آن قرار داد. این دستگاه در صوت خرابی می‌تواند تحت تعمیر قرار بگیرد.
چه کسانی از اتوکلاو استفاده می‌کنند؟
هر مرکزی که به استریل کردن و ضدعفونی کردن حرفه‌ای لوازم و تجهیزات خود نیاز داشته باشد، از اتوکلاو استفاده می‌کند. از جمله این مراکز می‌توان موارد زیر را نام برد:
- مراکز عمومی بهداشت
- آزمایشگاه‌های بالینی، تحقیقاتی و میکروبیولوژی
- دندان پزشکی‌ها
- دامپزشکی‌ها
- مشاغل مربوط به خالکوبی و پرسینگ
می‌بینید که اتوکلاو یک دستگاه کارآمد و البته حرفه‌ای است که کاربرد ويژه‌ای در مشاغل پزشکی و آزمایشگاهی دارد. از این رو افراد زیادی در سطح هر شهر از این دستگاه استفاده می‌کنند؛ البته ممکن است پس از مدتی به تعمیر نیاز پیدا کند. در این صورت مراکز بسیاری هستند که خدمات تعمیرات اتوکلاو را ارائه می‌کنند و می‌توان به آن‌ها مراجعه کرد.
تعمیرات دستگاه اتوکلاو
اتوکلاوها سیستم‌هایی هستند که با توجه به زمان‌بندی‌های مشخص در هر قسمت به صورت روزانه، هفتگی، ماهانه یا حتی سالانه باید تمیز شوند. این تمیزکاری دوره‌ای سبب می‌شود تا در دستگاه‌های اتوکلاو از هرگونه خرابی پیشگیری شود. اما حتی اگر به‌صورت کاملاً صحیح هم از اتوکلاو استفاده شود، باز هم ممکن است این دستگاه در درازمدت دچار استهلاک شده و به تعمیرات نیاز پیدا کند. اما در هر صورت باید به این نکته نیز توجه داشت که اتوکلاوها دارای تنوع بالایی هستند و اتوکلاو مربوط به هر شغل با شغل دیگر تفاوت دارد. از این رو مرکزی که برای تعمیر اتوکلاو خود به آن مراجعه می‌کنید، باید دانش تخصصی در زمینه تعمیرات اتوکلاو را داشته باشند. به همین خاطر است که ما در کرج طب از دانش افراد متخصص برای تعمیر اتوکلاوها استفاده می‌کنیم تا بتوانیم تمام مدل‌های این دستگاه را در امر تعمیرات پوشش دهیم.
شیوه کار دستگاه اتوکلاو چگونه است؟
شیوه دستگاه‌های اتوکلاو بسته به هر مدل از آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد، اما به‌صورت کلی عملکرد این سیستم کمی پیچیده است و در طی چندین مرحله صورت می‌گیرد. به طوری‌که می‌توان گفت معمولاً برنامه کار دستگاه‌های اتوکلاو شامل 9 مرحله کلی است:
- آب‌گیری
- پیش خلأ
- افزایش دما
- استریل کردن
- تخلیه
- پسا خلأ
- خشک شدن
- یکسان سازی
- پایان کار
باید توجه داشت که وجود اختلال در هر یک از این مراحل می‌تواند کیفیت استرلیزاسون را تقلیل داده و به قیمت جان بیماران تمام شود. بنابراین بهترین کار این است که اتوکلاو را به صورت دوره‌ای با مراجعه به مراکز معتبر تعمیرات اتوکلاو سرویس کرد!
چه قسمت‌هایی از اتوکلاو به تعمیر نیاز پیدا می‌کند؟
یک دستگاه اتوکلاو برای کاربرد در هر مرکزی که طراحی شده باشد، دارای بخش‌های متنوعی است که هربخش از آن ممکن است در طی فرآیند استفاده با اختلال روبه‌رو شود. بنابراین در تعمیر اتوکلاو معمولاً بخش‌های زیر درگیر می‌شوند:
- سنسور دمای اتوکلاو
- شیر اطمینان اتوکلاو
- واحد مراقبت هوا در اتوکلاو
- شیر پنوماتیک اتوکلاو
- دیتالاگر اتوکلاو
- پمپ وكيوم آب در گردش اتوکلاو
- المنت‌های اتوکلاو
- تراپ اتوکلاو
- استراگچر اتوکلاو
بیشتر موارد عنوان شده قابل تعمیر یا تعویض هستند. البته اگر چند مورد از آن‌ها خراب شده باشد، هزینه تعمیرات اتوکلاو ممکن است بالا برود و صاحب دستگاه تصور کند که خرید یک اتوکلاو دیگر بهتر از تعمیر آن است؛ اما باید در نظر داشت که معمولاً قیمت اتوکلاو جدید هم بسیار بالاست و در اکثر مواقع تعمیر اتوکلاو قبلی برای مشاغل به‌صرفه‌تر است.
نکات استفاده صحیح و تعمیر اتوکلاو
استفاده از اتوکلاوها توسط نیروهای متخصص انجام می‌شود. بنابراین این افراد قبل از استفاده از این دستگاه، شیوه کار کردن با آن را یاد می‌گیرند. اما اگر فرد بیشتر درباره این دستگاه بداند، به‌طبع بهتر می‌تواند از آن استفاده کند. اطلاعات بیشتری که در استفاده از اتوکلاو می‌تواند کمک کننده باشد را می‌توان به این ترتیب بیان کرد:
- دستگاه‌های اتوکلاو در دماهای بین «100 تا 121 درجه سانتی‌گراد» به استریل کردن می‌پردازند. البته گاهی به بیش از این دما نیز می‌رسند. معمولاً هر بار استفاده از این دستگاه هم بین 15 تا 20 دقیقه طول می‌کشد.
- در این دستگاه در مرحله اول استرلیزه کردن، پمپ خلأ با ایجاد مکش قوی، هوای داخل محفظه را تخلیه کرده و بخار آب را جایگزین آن می‌کند؛ هرچه جایگزینی بخار آب با هوای داخل دستگاه بهتر انجام شود، کیفیت استرلیزاسیون نیز بالاتر خواهد بود.
- نمی‌توان تمام ابزارآلات موردنظر را برای استریل کردن داخل دستگاه اتوکلاو قرار داد، چراکه ممکن است برخی از ابزارها به فشار و دما حساس بوده و در طی استرلیزاسیون کیفیت خود را از دست بدهند.
- اندازه‌گیری اتوکلاوها با واحد دسی‌متر مکعب یا لیتر سنجیده می‌شود.
- عملکرد اتوکلاوها برحسب نحوه کنترل در انواع مدل‌های دستی، نیمه خودکار یا تمام خودکار به بازار عرضه می‌شوند.
حساسیت در داخل اتوکلاوها بالا است، به همین خاطر است که باید با دقت بالایی از آن‌ها استفاده شود. با آگاهی از نحوه عملکرد این دستگاه می‌توان با دقت بالاتری از آن استفاده کرد. آن‌گاه اتوکلاو نیز عمر مفید بیشتری خواهد داشت. به طوری که یا به تعمیر اتوکلاو نیاز نیست یا دیرتر این نیاز احساس می‌شود!
تعمیرات انواع اتوکلاو در مرکز «کرج‌طب»
خوشبختانه ما در مرکز کرج‌طب، در کنار تعمیرات سایر لوازم پزشکی، تعمیرات اتوکلاوها را نیز پوشش می‌دهیم. این کار توسط متخصصین واحد مربوطه انجام می‌شوند که به قادر به عیب‌یابی و تعمیر انواع اتوکلاوها در هر مدل و برندی هستند. اگرحس می‌کنید دستگاه اتوکلاو شما به تعمیر یا حتی سرویس نیاز دارد، می‌توانید برای تعمیر اتوکلاو خود به کرج‌طب مراجعه نمایید.
تعمیرات اتوکلاو:
بازیابی ایمنی و کارایی دستگاه شما
خدمات نگهداری اتوکلاو:
جلوگیری از خطرات بهداشتی و صرفه جویی در هزینه
ترمیم اتوکلاوهای پزشکی:
حفاظت از سلامتی بیماران با اعتماد به خدمات ما
پشتیبانی فنی اتوکلاو:
دستگاهتان همیشه در حالت بهینه و آماده به کار
تعمیرگاه تخصصی اتوکلاو:
تضمین کیفیت و قطعیت در عملیات تعمیر و نگهداری