کلمه اتوکلاو از ترکیب دو واژه Auto در زبان یونانی به معنی خودکار و Clave در زبان لاتین به معنی کلید شکل گرفته شده است که به معنی دستگاهی می باشد که درب آن به شکل اتوماتیک بسته می شود.

فشار زیادی که داخل محفظه تشکیل می‌شود موجب بسته شدن خودکار (Self-sealing) درب اتوکلاو میشود ولی برای امنیت بیشتر، دستگاه به شکل دستی از سوی خارج هم قفل میگردد.

وجود یک شیر مهار کننده از بالارفتن بیش از اندازه فشار بخار داخل محفظه پیشگیری می‌کند.

مهمترین بخش نحوه کارکرد اتوکلاو عبارت هستند از:

• محفظه داخلی (Chamber): محفظه ای میباشد که شئ هایی که باید استریل گردند در داخل آن قرار می گیرند. حجم چمبر نشان از ظرفیت دستگاه اتوکلاو می باشد.
• محفظه خارجی (Jacket): محفظه ای میباشد که به روی محفظه داخلی قرار می گیرد و مسئولیت حفظ و فراهم سازی حرارت چمبر را بر دوش دارد.
• درب اتوكلاو: این درب به هدف دسترسی به محفظه چمبر برای بارگذاری و یا خالی کردن لازمه های استریل شده است که عموما با بهره از جک پنوماتیک حرکت می نماید.
• منبع مولد بخار: در این بخش توسط دمای حاصل از المنت ها، آب موجود به بخار تبدیل شده و مورد بهره قرار می گیرد.
• المنت ها: مجموعه ای گرمایشی میباشد که با گرمای خود بخار آب مورد احتیاج اتوکلاو را فراهم می کند.
• پمپ وكیوم: این پمپ ها برای خالی کردن هوا محفظه چمبر در اول سیکل و خشک نمودن الزامات استریل شونده در نهایت سیکل مورد بهره قرار می گیرند.
• شیرها و اتصالات: برای کنترل و منتقل کردن جریان بخار و آب از آنها بهره گیری می شود.
• فشار شكن: بخشی است که فشار بخار مرکزی را پیش از ورود به سیستم کم میکند.
• منبع کندانسور: این منبع برای خالی کردن بخار خروجی به فاضلاب مورد بهره قرار می گیرد.

بیشتر بخوانید: خرید اتوکلاو آزمایشگاهی

لوازم های اندازه گیری فشار و دما در دستگاه اتوکلاو:

• سنسور فشار و دما برای کنترل و نشان دادن پروسه استریل
• عقربه های فشار (عقربه ای) برای نمایش دادن میزان فشار چمبر، جکت، هوای فشرده و منابع بخار

انواع گوناگون اتوکلاو دسته بندی شده مطابق اندازه (ظرفیت)

در این بخش یک دسته بندی است که خیلی ساده است، ولی بی شک توجه به آن را کم اهمیت نمی نماید. اندازه اتوکلاو هم یک فاکتور کلیدی میباشد که بایستی تحت نظر گرفته شود: گزینش درست در این بخش به مقدار زباله ای که هر روز شما باید استریل نمایید و همینطور به اندازه فضای موجود بستگی دارد.

بیشتر بخوانید: اتوکلاو چگونه کار می کند؟

استریل کننده بخار بزرگ

ظرفیت این مدل اتوکلاوها عموما مابین 110 تا 880 لیتر میباشد. ایده آل برای مرکز پزشکی عظیم مثل بیمارستان ها که هروز میزان قابل توجهی آغال ایجاد می نمایند و احتیاج به بهره از ابزار و تجهیزات پزشکی زیاد برای معالجه بیمار ها دارند.

دستگاه استریل کننده بخار ابعاد متوسط

ظرفیت این مدل اتوکلاوها عموما میان 75 تا 200 لیتر است. یک گزینش عالی برای کلینیک های دندانپزشکی و دیگر کلینیک ها، کارایی های بیوتکنولوژیکی یا برای سالن های کار در بیمارستان ها.

نکته ها و طریقه فعال سازی اتوکلاو

اگر از اتوکلاو درهای لولایی استفاده مینمایید، در را درست ببندید، رمز های قفل را درگیر نموده و مکانیسم قفل را بچرخانید تا از حرکت متوقف شود. توجه کنید که از نیروی زیاد روی مکانیسم قفل بهره گیری نکنید، چون این فعالیت می تواند به واشر یا مکانیزم درونی قفل درب صدمه برساند.

به راحتی مکانیسم قفل را سفت نمایید تا وقتی که دیگر نتوان آن را سفت نمود.

روند مناسب برای محصولات درون محفظه (مثل جاذبه، مایع یا خلاء) را گزینش نمایید. موقع گزینش یک چرخه، به یاد داشته باشید که پروسه های جاذبه و خلاء می‌توانند سبب جوشاندن ماده های مایع در درون محفظه شوند.

چرخه های خلاء امکان دارد برای استریل نمودن محصولات متخلخل یا کیسه ای کافی نباشد. چرخه مایعات بیشتر به طول می انجامد، ولی به کالاهای مساعد برای پروسه جاذبه، مثل ظروف شیشه ای یا ابزار دقیق فلزی صدمه نمی رساند.

برای کمک در گزینش پارامترهای چرخه درست، به کتابچه راهنمای اتوکلاو مراجعه نمایید. دفترچه راهنمای اتوکلاو بایستی همیشه در نزدیکی اتوکلاو باشد.
توجه: اتوکلاوهای آزمایشگاهی بزرگتر تجهیز شده به جکت های گرم شونده میباشند. مهم میباشد که پیش از انجام یک پروسه به دستگاه وثت کافی برای رسیدن به دما داده شود (بسته به سایز اتوکلاو امکان دارد تا یک ساعت طول بکشد).

بعد از آغاز چرخه تلاش نکنید درب اتوکلاو را باز نمایید. همانگونه که در بالا گفته شد، درب های اتوکلاو حاوی مکانیزم قفل مکانیکی میباشند که می تواند به وسیله نیروی شدید صدمه ببیند.

بیشتر بخوانید: تعمیر دستگاه اتوکلاو

مزیت ها و عیب های دستگاه اتوکلاو

مزیت ها

• اقتصادی و کم بها
  وقت چرخه کاری و استرلیزه نمودن کوتاه
  نفوذ خوبی را در کلیه سطح ها ایجاد می کند.
  بدون احتیاج به ماده های شیمیایی اضافی یا یک دفعه مصرف

عیب های اتوکلاو

• محفوظ کردن رطوبت
• فولاد کربنی امکان دارد به علت قرار گیری در دسترس رطوبت صدمه ببیند.
• تنها تجهیزات فولادی ضد زنگ و پلاستیک هایی که می توانند گرما را تحمل نمایند، استریل شوند.

مورد های استفاده از دستگاه اتوکلاو

• پزشکی و دندان‌پزشکی به هدف استریل نمودن ابزار ها
• دامپزشکی
• صنعت های شیمیایی
• صنعت های مواد غذایی
• آزمایشگاه و میکروبیولوژی
• مرکز های بهداشتی
• دارو سازی

فشار و حرارت اتوکلاو

اتوکلاوها برای اجرای کار و استرلیزه نمودن وسیله های داخل خود از بخار اشباع شده تحت فشار مساوی با تقریباً پانزده پوند بر اینچ مربع برای دست یافتن به دمای محفظه کمترین حالت 250 درجه فارنهایت (121 درجه سانتیگراد) برای مدت وقت معین شده (عموما 30 تا 60 دقیقه) بهره گیری می کنند.

همینطور در اتوکلاو های صنعتی عموما از سنسور های فشار خلاء تلفیقی رنج 2.5 … 1- بار و 3 … 1- بار و 4 … 1-بار و 5 … 1- مرتبه بهره گیری می شود.

بیشتر بخوانید: اتوکلاو دندان پزشکی چیست؟

درباره کرج طب

کرج طب «KarajMed» یک مرکز فنی است که فعالیت خود را از سال 1388 به‌صورت حرفه‌ای در زمینه ارائه خدمات فنی در حوزه تجهیزات پزشکی را آغاز کرده است. کرج طب تا به امروز توانسته است در عمل به فعالیت خود به شکل کارآمد عمل کند. به طوری‌که پس از گذشت بیش از دو دهه از فعالیت حرفه‌ای، همچنان در زمینه ارائه خدمات فنی تجهیزات پزشکی فعال بوده و از دانش روز تعمیرات و کالیبراسیون تجهیزات پزشکی بهره می‌گیرد. البته کرج طب خود عرضه کننده برخی از تجهیزات پزشکی موردنیاز در جهت تعمیرات این دستگاه‌ها است. این موضوع سبب می‌شود تا کرج طب به‌عنوان یکی از گزینه‌های اصلی در تعمیرات وسایل پزشکی شناخته شود.

کرج طب یک شرکت فنی است، بنابراین خدمات گسترده‌ای دارد. به طوری‌که این مرکز می‌تواند خدمات خود در کلیه زمینه‌های زیر را ارائه کند:

• تعمیرات اکسیژن‌ساز
• تعمیرات فشارسنج
• تعمیرات اتوکلاو
• تعمیرات ECG
• تعمیرات الکتروشوک
• تعمیرات بخور سرد و بخور گرم

هر نوع وسیله پزشکی که در محیط درمانگاه، بیمارستان، مراکز بهداشتی یا حتی در خانه استفاده می‌شود، توسط تکنسین‌های دانش آموخته‌ی فنی در کرج طب قابل بررسی و تعمیر هستند. وسایلی همچون فشارسنج‌ها، بخورهای سرد و گرم، اکسیژن‌سازها و بسیاری از لوازم دیگر هم در محیط‌های درمانی و هم در منازل مورد استفاده قرار می‌گیرند. هریک از این وسایل در اثر استفاده مکرر یا طولانی‌مدت ممکن است با اختلال روبه‌رو شوند یا یکی از قطعات آن‌ها دچار سوختگی شود. در این صورت می‌توان از طریق شماره‌های تماس 02632248230 یا قسمت تماس با ما با کارشناسان کرج طب ارتباط گرفته و برای تعمیر وسیله خود هماهنگی‌های لازم را انجام دهید.

---

• تعمیرات اتوکلاو

• تعمیرات اکسیژن‌ ساز

• تعمیرات دستگاه فشار سنج

• تعمیرات میکروسکوپ

• تعمیرات رطوبت سنج